Onrechtmatige daad

De onrechtmatige daad is een veelgehoorde en veelgebruikte term in de juridische wereld en staat vermeldt in artikel 6:162 BW. In dit artikel staat: “Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden”. Maar wat betekent dit nou eigenlijk, wanneer is er sprake van een onrechtmatige daad en hoe en wanneer kan je een schadevergoeding vorderen?

Wat is een onrechtmatige daad

Een onrechtmatige daad staat omschreven in lid 2 van artikel 6:162 BW: Hierin staat dat een onrechtmatige daad: “een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond” is. In normale taal staat hier dat sprake is van een onrechtmatige daad als iemand iets gedaan heeft wat volgens de wet niet mag of juist niets gedaan heeft waardoor je schade hebt geleden.

Om de onrechtmatige daad wat makkelijker te maken, geven wij de volgende voorbeelden:

Stel iemand is het niet eens met een beslissing die jij gemaakt hebt of diegene ervaart hier hinder en last van. Op een avond is bij deze persoon de maat vol en hij pakt een honkbalknuppel en rijdt naar jouw huis. Daar aangekomen ziet hij jouw nieuwe auto staan en ramt erop los. Hierdoor is hij opzettelijk schade aan het toebrengen waarvoor hij strafrechtelijk vervolgd kan worden. Maar dit levert ook een onrechtmatige daad op.

Een ander voorbeeld, is als een spelend kind buiten aan het voetballen is. Hij trapt in al zijn enthousiasme net iets te hard tegen de bal aan en deze gaat dwars door de vooruit van de buren.

Ook als je gevaar veroorzaakt is er sprake van een onrechtmatige daad. Bijvoorbeeld als een wegdek slecht wordt onderhouden en jij hierdoor schade krijgt aan je auto. Of als iemand valt doordat de vloer net gedweild is en je geen bordje hebt neergezet dat het nat is.

Als sprake is van een onrechtmatige daad wil dit niet zeggen dat er sprake is van aansprakelijkheid en een schadevergoeding. Hiervoor gelden namelijk meer vereisten.

Aansprakelijkheidsvereisten bij onrechtmatige daad

Zoals gezegd moet er sprake zijn van bepaalde eisen voordat iemand aansprakelijk kan worden gesteld. Deze eisen zijn:

  • Een onrechtmatige gedraging;
  • De toerekenbaarheid van de daad;
  • Schade;
  • Causaliteit;
  • Relativiteit.

Een onrechtmatige gedraging

De onrechtmatige gedraging is net al besproken maar er is sprake van een onrechtmatige gedraging als iemand zich niet houdt aan de wet of iets nalaat.

Toerekenbaarheid

Een onrechtmatige daad is toerekenbaar als het de schuld van iemand anders is. Een persoon heeft dus daadwerkelijk iets gedaan of nagelaten waardoor jij schade hebt geleden.

Soms is de persoon niet zelf aansprakelijk. Dit is bijvoorbeeld het geval bij kinderen. Onder een bepaalde leeftijd is het kind namelijk niet aansprakelijk, maar de ouders. Dit kan ook zo zijn bij dieren. Op het moment dat jouw hond bijvoorbeeld iemand bijt dan ben jij als persoon aansprakelijk.

Schade(vergoeding)

Door een onrechtmatige daad loop je vaak schade op. Deze schade kan bestaan uit materiële en immateriële schade. Materiële schade bestaat uit schade die in geld uit te drukken is. Materiële schade is bijvoorbeeld een medische behandeling of gederfde inkomsten. Immateriële schade is een vergoeding die je kan krijgen voor het leed -zowel fysiek als psychisch- dat je hebt geleden. Dit kan ook het geval zijn als iemand jouw naam aantast.

Causaliteit

Causaliteit is dat er een verband moet bestaan tussen de schade en de onrechtmatige gedraging. Met andere woorden door de actie moet jij schade hebben, het stukje oorzaak en gevolg. Vervolgens moet er gekeken worden of de schade door deze gedraging komt.

Relativiteit

De norm die overtreden is, moet er zijn geweest om een bepaald belang te beschermen. Kortom als A is overtreden moet belang A ook zijn overtreden en mag dit niet belang B zijn.

Het bekendste voorbeeld is het tandarts-arrest. Een tandarts opende zonder vergunning een praktijk en hielp mensen. Dit deed de tandarts tegen zeer lage tarieven. Andere tandartsen gaven aan dat hij een onrechtmatige daad pleegde doordat hij geen vergunning had en de tandartsen door zijn tarieven schade leden. De tandartsen vorderde hiervoor een schadevergoeding. Echter geeft de wet aan dat de vergunningsplicht er is om cliënten te beschermen en niet om een eerlijke concurrentie te waarborgen. De vergoeding voor schade op grond van onrechtmatige daad werd hierom door de rechter afgewezen omdat niet voldaan werd aan het relativiteitsvereiste.

Mocht aan alle vijf de voorwaarden voldaan zijn, dan is de kans groot dat je een schadevergoeding kan krijgen op grond van de onrechtmatige daad.

Juridische hulp en advies bij onrechtmatige daad

Mocht je meer informatie willen of heb je juridische hulp of advies nodig en wil je de mogelijkheden in jouw zaak bespreken? Schroom dan niet om contact op te nemen met een van onze juristen. Onze juristen zijn professioneel, toegankelijk en beschikken over de juiste kennis om jou te kunnen helpen.  Wij staan je graag te woord.

Overleg uw juridische kwestie met SnK Juristen en wij helpen u verder.

Neem vrijblijvend contact met ons op.

Interresant artikel?

Deel op Facebook
Deel op Twitter
Deel op LinkedIn